GIẢI ĐÁP THẮC MẮC XUNG QUANH BỆNH BẠI LIỆT Ở TRẺ EM

Vaccin ngừa bệnh bại liệt ở người (OPV) có chứa sẽ kích hoạt phản ứng miễn dịch có lợi trong cơ thể. Khi một đứa trẻ được chích ngừa với OPV thì kháng thể sẽ được tạo ra khi OPV tiếp xúc với niêm mạc ruột non. Trong thời gian này,  vác-xin cũng sẽ được bài tiết qua đường tiêu hóa. Ở những khu vực không vệ sinh, loại vắc-xin này có thể phát tán trong cộng đồng trực tiếp (và điều này có thể cung cấp sự bảo vệ cho các trẻ khác thông qua tiêm chủng ‘thụ động’) trước khi chết

1.Vác xin bệnh bại liệt có nguồn gốc là gì?

Đáp: Vaccin ngừa bệnh bại liệt ở người (OPV) có chứa virut bại liệt nhưng ở trạng thái sống giảm động lực, sau đó nó sẽ kích hoạt phản ứng miễn dịch trong cơ thể. Khi một đứa trẻ được chích ngừa với OPV, virus sống giảm động lực này sẽ tái tạo trong ruột trong một khoảng thời gian giới hạn, sau đó hệ miễn dịch sẽ sản xuất ra kháng thể.

Ở những khu vực không vệ sinh, loại vắc-xin này có thể phát tán trong cộng đồng trực tiếp (và điều này có thể cung cấp sự bảo vệ cho các trẻ khác thông qua tiêm chủng ‘thụ động’) trước khi chết

Trong trường hợp ca biệt, nếu dân số không được tiêm chủng một cách có quy trình nghiêm ngặt định kì, thì liều vacxin cũ vần có thể còn tiếp tục lưu thông trong một khoảng thời gian dài. Thời gian sống lâu hơn là thế nhưng nó cũng dẫn theo là  tình trạng biến đổi di truyền, hay nói đúng hơn là tình trạng đột biến gen. Trong những trường hợp hiếm hoi, virus có thể biến đổi di truyền thành một dạng đột biến khác và có thể làm tê liệt – tình trạng này được biết đến là một thể bệnh gây ra bởi văcxin lưu hành (cVDPV).

Phải mất một thời gian dài cho một cVDPV xảy ra. Nói chung, chủng sẽ được phép lưu thông trong quần thể không được tiêm chủng hoặc không được tiêm chủng trong một khoảng thời gian ít nhất là 12 tháng.c VDPV xảy ra khi các hoạt động tiêm chủng thông thường hoặc các hoạt động tiêm chủng bổ sung (SIAs) được tiến hành không tốt và dân số còn lại dễ bị nhiễm bệnh poliovirus, kể cả từ virút gây bệnh có nguồn gốc từ vắc-xin hoặc hoang dại. Do đó, vấn đề không phải là với bản thân vắc-xin mà là do phạm vi tiêm chủng thấp. Nếu một quần thể được tiêm chủng đầy đủ, chúng sẽ được bảo vệ chống lại cả virut gây bệnh có nguồn gốc từ vắc-xin và hoang dại.

2.Các con số biết nói

Từ năm 2000, hơn 10 tỷ liều OPV đã được sử dụng cho gần 3 tỷ trẻ em trên toàn thế giới. Kết quả là, hơn 13 triệu trường hợp mắc bệnh bại liệt đã được ngăn ngừa, và bệnh đã giảm hơn 99%. Trong suốt thời gian đó, 24 quốc gia đã xảy ra dịch cúm gia cầm, gây ra ít hơn 760 trường hợp nhiễm VDPV.

Cho đến năm 2015, trên 90% ca bệnh cVDPV là do thành phần type 2 trong OPV. Với việc truyền bệnh bại liệt type 2 hoang dã đã bị gián đoạn thành công kể từ năm 1999 thì vào tháng 4 năm 2016, một chuyển đổi đã được thực hiện từ OPV ba lần sang OPV hai lần trong các chương trình tiêm chủng thông thường. Việc loại bỏ thành phần type 2 của OPV có liên quan đến các lợi ích sức khoẻ cộng đồng đáng kể, bao gồm việc giảm nguy cơ các trường hợp cVDPV2.

Loại bỏ được một thể bệnh nhỏ cVDPVs nhưng laị có ý nghĩa quan trọng đối với những lợi ích to lớn về sức khoẻ cộng đồng liên quan đến OPV. Mỗi năm, hàng trăm nghìn trường hợp do virut bại liệt hoang dã được ngăn ngừa. Hơn 10 triệu trường hợp đã được ngăn chặn kể từ khi chính quyền  bắt đầu triển khai OPV quy mô lớn cách đây 20 năm.

Việc lưu hành cVDPV trong quá khứ đã nhanh chóng dừng lại với 2-3 đợt tiêm chủng chất lượng cao. Giải pháp là như nhau đối với tất cả các đợt bùng phát bệnh bại liệt: chủng ngừa cho trẻ một vài lần bằng văcxin phòng ngừa để ngăn chặn lây truyền bệnh bại liệt.