THÔNG TIN CƠ BẢN VỀ DỊCH TỄ CHẨN ĐOÁN BỆNH CHAGAS

Bệnh Chagas, còn gọi là trypanosomiasis Mỹ, là một căn bệnh có khả năng đe dọa tính mạng do ký sinh trùng nguyên sinh  Trypanosoma cruzi hoặc ( T. cruzi ) gây nên. Nó được tìm thấy chủ yếu ở 21 quốc gia Mỹ Latinh1. Các vector chính liên quan đến việc lây truyền ký sinh trùng sang người là một chuỗi triatomine, còn được gọi là “chuỗi nguồn mang bệnh”. Ước tính có khoảng 8 triệu người bị bệnh trên toàn thế giới, chủ yếu ở châu Mỹ Latinh. Bệnh Chagas có thể chữa khỏi lâm sàng nếu điều trị được bắt đầu ở giai đoạn sớm. Vì vậy việc chẩn đoán kịp thời và chăm sóc nhanh chóng là rất cần thiết.

1.Bệnh Chagas là gì?

Bệnh Chagas, còn gọi là trypanosomiasis Mỹ, là một căn bệnh có khả năng đe dọa tính mạng do ký sinh trùng nguyên sinh  Trypanosoma cruzi hoặc ( T. cruzi ) gây nên. Nó được tìm thấy chủ yếu ở 21 quốc gia Mỹ Latinh1. Các vector chính liên quan đến việc lây truyền ký sinh trùng sang người là một chuỗi triatomine, còn được gọi là “chuỗi nguồn mang bệnh”. Ước tính có khoảng 8 triệu người bị bệnh trên toàn thế giới, chủ yếu ở châu Mỹ Latinh. Bệnh Chagas có thể chữa khỏi lâm sàng nếu điều trị được bắt đầu ở giai đoạn sớm. Vì vậy việc chẩn đoán kịp thời và chăm sóc nhanh chóng là rất cần thiết.

Sau thời kì chỉ lưu hành ở khu vực Châu Mỹ, bệnh Chagas đã lan rộng đến các châu lục khác trong suốt 1  thế kỷ qua chủ yếu là nhờ tình trạng nhập cư trái phép đến Mỹ Latinh.

Người ta ước tính rằng hơn 10 000 người chết mỗi năm do các biểu hiện lâm sàng của bệnh Chagas, và hơn 25 triệu người có nguy cơ mắc bệnh này.

Kiểm soát vector vẫn là phương pháp hữu ích nhất để ngăn ngừa nhiễm trùng. Xét nghiệm máu là rất quan trọng để tránh nhiễm trùng thông qua con đường truyền máu và cấy ghép cơ quan. Chẩn đoán kịp thời ở phụ nữ mang thai và con của họ là những biện pháp kiểm soát bệnh thiết yếu.

Bệnh Chagas được đặt theo tên của Carlos Justiniano Chagas, một bác sĩ Brazil, người đã khám phá ra căn bệnh này vào năm 1909

2.Triệu chứng và chẩn đoán bệnh Chagas

Triệu chứng

Bệnh Chagas có hai giai đoạn liên tiếp: giai đoạn cấp tính và giai đoạn mãn tính .

Hầu hết các giai đoạn cấp tính đều không có triệu chứng hoặc có những triệu chứng không đặc hiệu.

Trong giai đoạn mãn tính bệnh nhân cũng có thể không triệu chứng nhưng một số có thể tiến triển đến các hình thức lâm sàng của bệnh nhiều cơ quan (tim, tiêu hóa và/ hoặc thần kinh), có thể đe dọa tính mạng nếu không được chẩn đoán và không điều trị.

Chẩn đoán

Trong giai đoạn cấp tính hoặc khi cơ thể người bệnh có một tình trạng suy giảm miễn dịch (có thể do tuổi già, do xạ trị, hóa trị hoặc AIDS), chẩn đoán được thực hiện bằng cách xét nghiệm máu để phát hiện trực tiếp ký sinh trùng lưu thông trong máu.

Trong giai đoạn mãn tính, khi ký sinh trùng đã ẩn náu và sinh sống ngay tại mô đích, chẩn đoán được thực hiện thông qua việc phát hiện kháng thể chống lại T. cruzi (kỹ thuật huyết thanh học).